Najem okazjonalny zakłada, że najemca zobowiązuje się poddaniu dobrowolnej egzekucji. Ten typ umowy zabezpiecza właściciela nieruchomości przed nieuczciwymi praktykami ze strony lokatorów. Z czym jeszcze wiąże się najem okazjonalny? Zapraszamy do lektury!
Umowa najmu okazjonalnego to rodzaj najmu, który reguluje Ustawa o ochronie praw lokatorów w art. 19a - 19e. Wprowadzona została przez ustawodawcę 17 grudnia 2009 roku. Ten typ umowy skierowany jest do osób prywatnych, które na co dzień nie prowadzą działalności związanej z wynajmem mieszkań, nie obejmuje również lokali usługowych. Taki typ umowy może być zawarty maksymalnie na 10 lat.
Dlaczego więc warto się na nią zdecydować? Główną zaletą wynajmu okazjonalnego jest możliwość przeprowadzenia szybkiej i skutecznej eksmisji. Taki typ umowy nakłada na najemców (osoby wynajmujące mieszkanie) obowiązek złożenia notarialnego oświadczenia o dobrowolnym poddaniu się ewentualnej egzekucji. W praktyce oznacza to, że po złożeniu stosownego dokumentu wynajmujący (właściciel mieszkania) w przypadku jakichkolwiek problemów może rozpocząć w trybie natychmiastowym wszczęcie postępowania egzekucyjnego wobec najemcy. To pozwala na ominięcie długotrwałych procesów związanych z procedurą eksmisji.
Najważniejszą kwestią, dzięki której taki dokument jest ważny, to spisanie umowy w formie pisemnej (bez tego umowa staje się nieważna). Ponadto wynajem okazjonalny wymaga dołączenia do umowy przez najemcę następujących dokumentów:
Według prawa tylko pierwszy z dokumentów - o poddaniu się rygorowi egzekucji [...] - musi zostać złożony w formie aktu notarialnego. Reszta elementów nie jest wymagana prawnie w takiej formie i można ją złożyć w formie pisemnej. W tym przypadku decyduje wynajmujący - jest to zależne od jego preferencji.
Wszystkie zmiany jakie chcemy wprowadzić do umowy muszą być zawarte w formie pisemnej, inaczej w świetle prawa stają się nieważne.
Obowiązkiem wynajmującego jest zgłoszenie umowy do Urzędu Skarbowego w terminie nie przekraczającym 14 dni.
Najemca ma prawo poprosić o pokazanie zgłoszenia złożonego w urzędzie skarbowym.
Umowa najmu okazjonalnego wiąże się z dodatkowym kosztem, mianowicie należy doliczyć do niej cenę wizyty u notariusza, tj. ok. 300 zł.
Niedotrzymanie terminowości, bądź niespełnienie któregokolwiek z warunków powoduje, że umowa najmu okazjonalnego będzie traktowana jak zwykła umowa wynajmu i regulowana na podstawie zasad ogólnych kodeksu cywilnego. A co za tym idzie, nie będziemy objęci ochroną, która jest klu tej umowy.
Ustawa o ochronie praw lokatorów nie reguluje wprost tego kto powinien zapłacić za zawarcie umowy najmu okazjonalnego u notariusza. Najczęściej koszty te ponosi wynajmujący, ponieważ fakt podpisania umowy najmu okazjonalnego stanowi zabezpieczenie tej strony transakcji. Jednak jest to kwestia podlegająca negocjacji.
W tej kwestii w zasadzie nic się nie zmienia i obowiązują tutaj regulacje takie jak przy umowie standardowej. Umowa może być wypowiedziana w każdej chwili, z zachowaniem miesięcznego okresu wypowiedzenia. Ważne - okres wypowiedzenia liczy się od ostatniego dnia miesiąca, w którym wpłynęło wypowiedzenie.
Zasady te dotyczą zarówno najemcę, jak i wynajmującego!
W sytuacji, w której lokatorzy nie chcą wyprowadzić się z wynajmowanego mieszkania, wynajmujący powinien:
Umowa najmu: | Tradycyjny | Okazjonalny |
Kto może skorzystać? | Wszyscy właściciele mieszkań. | Osoby fizyczne, wynajmujące prywatnie. |
Okres zawierania umowy | Czas oznaczony, bądź nieoznaczony. | Do 10 lat. |
Wysokość kaucji | Do dwunastokrotności czynszu. | Zależna od woli stron, do sześciokrotności czynszu. |
Eksmitowany, a lokal zastępczy | TAK. Najemca ma gwarancję lokalu zastępczego socjalnego. | NIE. Najemca podpisuje notarialne oświadczenie o poddaniu się egzekucji, a także wskazuje lokal do, którego może się przeprowadzić w razie eksmisji. |
Podwyżki czynszu, czy mogą być swobodnie wprowadzane? | Nie. Obowiązuje artykuł 8a i 9 ustawy o ochronie praw lokatorów. | TAK. Czynsz może być podnoszony swobodnie na podstawie pisemnych klauzul umownych. |
Wypowiedzenie umowy na skutek zaległości - kiedy jest możliwe? | W przypadku co najmniej trzymiesięcznej zwłoki i braku płatności całej zaległej kwoty przez kolejny miesiąc. | Analogicznie jak w przypadku tradycyjnym najmie |
Reasumując wynajem okazjonalny jest bezpieczny dla każdej ze stron. W praktyce to standardowa umowa, która posiada niezwykły atut, mianowicie możliwość szybkiego usunięcia najemcy z lokalu przy pomocy komornika. Może sam proces zawarcia umowy jest trochę bardziej skomplikowany i wymaga poświęcenia więcej czasu, w przyszłości może jednak się okazać, że pozwoli to zaoszczędzić czas, nerwy i pieniądze najemcy.